تولید کنسانتره پروتئینی هیدرولیزی و غیر هیدرولیزی سبوس برنج و تاثیر آن بر رشد، آنزیم های گوارشی، فلور باکتریایی روده و ترکیب شیمیایی بدن آلوین ماهی قزل آلای رنگین کمان ( onchorynchous mykiss )

در تحقیق حاضر اثر ایزوله پروتئینی هیدرولیزی و غیر هیدرولیزی سبوس برنج بر رشد، آنزیم های گوارشی، ترکیب اسیدهای آمینه و اسید های چرب بدن آلوین ماهی قزل آلای رنگین کمان ( onchorynchous mykiss ) مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا سبوس برنج تهیه و چربی گیری شد. سپس ایزوله پروتئینی سبوس برنج با استفاده از روش قلیایی تولید شد. فراورده تولید شده با استفاده از آنزیم آلکالاز با نسبت 5/1 درصد در 2 زمان 30 و 120 دقیقه در دمای 60 درجه سانتی گراد هیدرولیز گردید. آنالیز تقریبی ایزوله پروتئینی سبوس برنج (rbpc) و هیدرولیزات در 2 زمان 30 (rbpc-30) و 120 (rbph-120) دقیقه نشان داد که این فراورده ها به ترتیب حاوی 75، 70 و 73 درصد پروتئین می باشد. پروفیل اسیدهای آمینه فراورده ها نیز مطالعه شد و نشان داد که عمده اسیدهای آمینه ضروری در هر 3 فراوده در دامنه مورد نیاز آلوین ماهی قزل آلای رنگین کمان وجود دارد. اگر چه میزان لیزین آنها در مقایسه با پودر ماهی کمتر بود. حضور احتمالی ممانعت کننده های پروتئازی در ایزوله پروتئینی سبوس برنج با استفاده از ژل الکترفورز sds-page مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که این فراورده می تواند اثر ممانعت کننده های پروتئازی را نشان دهد. بررسی خصوصیات کاربردی ایزوله پروتئینی هیدرولیز شده و غیر هیدرولیزی سبوس برنج نشان داد که هیدرولیز اثر مثبت و معنی داری (p<0.05) بر میزان حلالیت فراورده های هیدرولیز شده دارد. ایزوله پروتئینی هیدرولیز نشده کمترین حلالیت را در ph 4-5 داشت اما ایزوله پروتئینی هیدرولیز شده در ph های اسیدی حلالیت بالاتری را نسبت به ایزوله پروتئینی هیدرولیز نشده نشان دادند. دیگر خصوصیات کاربردی پروتئین فرآورده ها از جمله قدرت تشکیل و پایداری کف، قدرت تشکیل و پایداری امولوسیون و توانایی جذب و نگهداری آب و روغن مورد بررسی قرار گرفت. توانایی نگهداری آب و توانایی جذب روغن ایزوله پروتئینی سبوس برنج بیشتر از هیدرولیزات بود. شاخص فعالیت امولسی فایری به طور معنی داری با افزایش درجه هیدرولیزاسیون کاهش ولی برعکس میزان پایداری امولسیون افزایش یافت. همچنین ظرقیت تشکیل کف در هیدرولیزات بالاتر از ایزوله پروتئینی بدون هیدرولیز سبوس برنج بوده و برعکس میزان پایداری کف با افزایش زمان در ایزوله پروتئینی بدون هیدرولیز سبوس برنج بیشتر از هیدرولیزات بود. پس از تولید ایزوله و هیدرولیزات مربوطه 9 جیره غذایی با 3 نوع فراورده (ایزوله پروتئینی سبوس برنج و هیدرولیزات در 2 زمان 30 و 120) در سطوح 10، 25 و 35 درصد جایگزینی با پودر ماهی تولید گردید. یک جیره غذایی بدون ایزوله به عنوان شاهد برای مقایسه به کار رفت. آلوین ماهیان قزل آلای رنگین کمان به مدت 30 روز از شروع تغذیه فعال با جیره های مذکور تغذیه شدند. وزن نهایی و درصد افزایش وزن در آلوینهای تعذیه شده با جیره های هیدرولیزات 120 دقیقه در سطوح 10 و 25 درصد به طور معنی داری بهتر از شاهد بود و جیره 35درصد تفاوت معنی داری را با تیمار شاهد نشان ندادند. جیره های حاوی ایزوله پروتئینی سبوس برنج بدون هیدرولیز در سطح 35 درصد جایگرینی به طور معنی داری کمترین رشد و بقاء را نشان دادند(p<0.05). مطالعه آنزیمهای معده (پپسین) و پانکراس (تریپسین و کیموتریپسین) نشان داد که استفاده از جیره های ایزوله پروتئینی سبوس برنج هیدرولیزی و غیر هیدرولیزی تاثیر معنی داری بر فعالیت این آنزیم ها ندارد (p>0.05) اگر چه تغییرات مختصری در فعالیت آنها در بین تیمارهای مختلف مشاهده شد. در مورد آنزیم های نوار مسواکی روده (آمینوپپتیداز و آلکالین فسفاتاز) مشخص گردید که جیره های حاوی سطوح بالای ایزوله پروتئینی سبوس برنج هیدرولیزی و غیر هیدرولیزی میزان ترشح آنزیمی کمتری را دارند. در بررسی ترکیب اسیدهای آمینه درجیرهای تهیه شده از ایزوله پروتئینی سبوس برنج هیدرولیزی و غیر هیدرولیزی مشخص گردید که میزان اسیدهای آمینه گلایسن از اسیدهای آمبنه غیر ضروری در تیمارهای 25 درصد جایگزینیrbph30 ، و 10 و 25 درصد جایگزینی rbph120 و rbph120 نسبت به تیمار شاهد افزایش جزئی را نشان داد. همچنین اسید آمینه هیستدین در تمام تیمارهای جایگزین نسبت به تیمار شاهد اندکی کاهش نشان داد. همچنین در ماهیان تغذیه شده میزان اسید آمینه آلانین از اسیدهای آمینه غیر ضروری در تیمار 35 درصد جایگزینی با rbpc کمتر از شاهد بود. همچنین مقدار اسید آمینه گلایسین در سطوح بالای جایگزینی با rbpc و rbph-30 بیشتر از بقیه تیمارها بود. هیستدین از اسیدهای آمینه ضروری در سطوح بالای جایگزینی اندکی نسبت به گروه شاهد کاهش نشان دادند. اسید آمبنه لیزین در تیمار rbpc-35 نسبت به گروه شاهد به طور معنی داری کاهش نشان داد. در بررسی ترکیب اسید های چرب در جیره های غذایی و لاشه ماهیان با افزایش جایگزینی یک روند افزایشی در میزان pufa و n-6 و یک روند کاهشی در میزان n-3 مشاهده شد. میزان hufa نیز با افزایش جایگزینی روند کاهشی داشت ولی با این حال میزان آن در ماهیان تغذیه شده از پروتئین های هیدرولیز شده 2 ساعته بیشتر از بقیه تیمارها بود. بر اساس نتایج بدست آمده از رشد و ترکیب بدنی تیمار جایگزینی کنسانتره پروتئینی سبوس برنج تا سطح 25% و کنسانتره پرئتئینی هیدرولیز شده 2 ساعته تا سطح 35% برای آلوین ماهی قزل آلای رنگین کمان مناسب می باشد.